Ćma bukszpanowa (Cydalima perspectalis), znana także jako ćma azjatycka, to pochodzący z Azji motyl, który rozprzestrzenia się w błyskawicznym tempie, atakując znajdujące się w jego polu widzenia bukszpany. W Polsce pojawił się w wyniku sprowadzenia bukszpanów z innego kontynentu. W naturalnych warunkach występuje w Chinach, Japonii, Korei, Indiach, na Tajwanie oraz we wschodniej części Rosji. W Europie można było ją zauważyć już w 2007 r., jednak do Polski dotarł kilka lat później.
W Polsce ćma bukszpanowa nie ma naturalnych wrogów, nie zjadają jej ptaki, dlatego szybko się rozprzestrzenia i bytuje na bukszpanach w naszych ogrodach. W Azji, w naturalnych warunkach, zjada ją szerszeń (Vespa velutina), który w Polsce występuje bardzo rzadko, natomiast od niedawna można go spotkać w Europie Zachodniej. Warto zaznaczyć, że bukszpan jest jedynym gatunkiem, na którym żeruje ćma bukszpanowa.
Jak wygląda ćma bukszpanowa?
Nie wszystkie dorosłe osobniki wyglądają tak samo. Niektóre mogą mieć skrzydła (rozpiętość skrzydeł to 4 cm) białe z brązową obwódką lub jasnobrązowe, z fioletowym połyskiem i białą, półksiężycowatą plamą.
Dorosłe osobniki nie są szkodliwe, w odróżnieniu od gąsienic, które wylęgają się z jaj złożonych na spodniej stronie liści bukszpanu. Gąsienice są bardzo żarłoczne ponieważ zjadają całe młode pędu krzewu wraz z liśćmi. Ich rozwój następuje zazwyczaj w sklejonych liściach bukszpanu. Niestety szkodnik ten może występować nawet w 4 pokoleniach do roku. W wyniku inwazji ćmy i braku zwalczania tego szkodnika krzew bukszpanu zazwyczaj obumiera.
Najłatwiej rozpoznać żerowanie szkodnika na bukszpanach po białej, wełnistej powłoce pozostawionej na gałęziach. Jasnozielone, charakterystyczne gąsienice tworzą również oprzędy i kokony pokryte czarnymi odchodami.
Występowanie
Szkodnik ten pojawia się i żeruje na bukszpanach od kwietnia do września, a przy wysokich temperaturach nawet do października. W tym właśnie newralgicznym okresie zaleca się codzienny, dokładny (spód każdej gałązki) przegląd krzewów. Eliminacja larw powinna być natychmiastowa, ponieważ ćma bukszpanowa rozmnaża się w ekspresowym tempie i jest bardzo ekspansywna.
Zwalczanie mechaniczne
Jaja larwy ćmy bukszpanowej składane są po spodniej stronie liści i w środku krzewu. Dlatego, aby wyłapać szkodnika należy bardzo dokładnie przeglądać krzew bukszpanu. Należy również wyciąć i spalić te fragmenty rośliny, na których są charakterystyczne oprzędy i kokony.
Zwalczanie biologiczne
Ten sposób zwalczania ćmy bukszpanowej polega na zastosowaniu preparatu do zwalczania tego szkodnika. DIPEL to biologiczny środek owadobójczy w formie granul do sporządzania zawiesiny wodnej.
W celu uzyskania skutecznej ochrony, należy dokonać oprysku wszystkich części roślin. Gąsienice przestają żerować po 24-72 godzinach od zastosowania preparatu.
Zastosowanie pułapek feromonowych
Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie tablic lepowych, które pomogą wychwycić dorosłe osobniki. Kolejnym rozwiązaniem są pułapki feromonowe, które wabią owady, np. BUXATRAP. Zaleca się stosowanie pułapki od maja do końca listopada.