Prawidłowo pielęgnowane rośliny doniczkowe rzadko sprawiają kłopoty, ale kiedy nie mają zapewnionych odpowiednich warunków, stają się słabe i podatne na choroby.
Jednym z problemów, jakie mogą się w takich okolicznościach pojawić są m.in. choroby grzybowe. Ich objawy widoczne są zwykle na różnych częściach roślin, ale czasami mogą się też pojawić na powierzchni podłoża na przykład w postaci pleśni – białego nalotu przypominającego watę.
Czym jest biały nalot?
Biała pleśń w doniczce to nic innego jak zbita grzybnia, zwykle z pojawiającymi się zarodnikami. Na początku występuje w małych skupiskach, lecz przy sprzyjających warunkach i dalszym rozwoju może ona zająć całą powierzchnię ziemi. Pleśń w doniczce wygląda nieestetycznie, ale może być też bardzo niebezpieczna. Kiedy grzybnia zaczyna się rozwijać, dociera do korzeni, utrudniając roślinie pobieranie wody i składników odżywczych, przy dalszej nieodpowiedniej opiece, może dojść do zgnicia korzeni i obumarcia całej rośliny.
Pleśń widoczna na powierzchni podłoża, może też rozsiewać zarodniki, stanowiące zagrożenie dla alergików oraz zwierząt.
Przyczyny powstawania
Przyczynami pojawiania się pleśni w doniczce są: nadmierna wilgotność podłoża i powietrza, słabe oświetlenie rośliny, zastałe powietrze i niska temperatura. Źródłem choroby może być niekiedy ziemia z niewidocznymi gołym okiem zarodnikami grzybni, zakupiona w sklepie ogrodniczym. Z momentem posadzenia w niej rośliny i rozpoczęcia cyklicznego podlewania, grzyb szybko zacznie się rozwijać i w krótkim czasie oznaki pleśni pojawią się na powierzchni gleby w postaci białego nalotu.
Zapobieganie i walka z pleśnią
Pierwszym krokiem jest ograniczenie podlewania rośliny, zwracając zawsze uwagę na to, czy ziemia przed kolejnym nawadnianiem wystarczająco przeschła. Możemy to zweryfikować za pomocą np. patyczka do szaszłyków – należy włożyć go głęboko w ziemię – jeśli po wyciągnięciu jest suchy – można roślinę podlać niewielką ilością wody. Jeśli natomiast jest wilgotny, nie podlewamy w ogóle i sprawdzamy stan gleby za kolejnych parę dni.
Należy unikać także pozostawiania nadmiaru wody na podstawce pod doniczką oraz nawilżaczy powietrza. Można również zastosować pochłaniacze wilgoci ze specjalnymi filtrami, które są dostępne w sklepach ogrodniczych. W celu zapewnienia prawidłowej cyrkulacji powietrza, warto także często wietrzyć pomieszczenie i nie domykać do końca okien, pozostawiając u góry szczelinę wentylacyjną.
Jak zwalczyć pleśń?
Jednym z najbardziej znanych domowych sposobów na usunięcie pleśni jest użycie cynamonu. W celu pozbycia się pleśni, należy oprószyć mielonym cynamonem powierzchnię ziemi. Ważny jest także odpowiedni drenaż (do izolacji od nadmiaru wody doskonale sprawdza się keramzyt).
Rośliny, których podłoże już zostało zaatakowane przez grzyba, należy podlewać roślinnymi preparatami grzybobójczymi (np. w postaci wywaru z cebuli, czosnku, skrzypu, pokrzywy czy aksamitki), a w razie silniejszego ataku pleśni, przesadzić rośliny w świeże, zdrowe podłoże, uprzednio dokładnie odkażając doniczkę (odpowiednim środkiem i wrzątkiem). Należy również korzenie zarażonej rośliny przepłukać delikatnie w chłodnej wodzie z dodatkiem szarego mydła.
W skrajnych przypadkach, aby zwalczyć pleśń w doniczce wskazane jest również spryskanie wierzchniej warstwy podłoża fungicydem takim jak np. Topsin M 500 SC.
Pleśń a osad wapienny
Przed podjęciem walki z pleśnią upewnijmy się, czy zaobserwowany osad na pewno jest oznaką pojawienia się choroby grzybowej i pleśni. Jeżeli niepokojący objaw na podłożu nie jest białym puszkiem, tylko twardą i lekko żółtawą substancją to najpewniej jest to osad wapienny. Spowodowany jest on długotrwałym podlewaniem roślin twardą wodą. Rozwiązaniem w tej sytuacji jest zastosowanie dzbanka z filtrem do wody i nawadnianie roślin przefiltrowaną, zdrową wodą.
Osad wapienny nie jest niebezpieczny dla roślin, jednak warto wiedzieć, z czym mamy do czynienia, aby podjąć odpowiednie działania.