Czy można odnowić zardzewiałe narzędzia? Oczywiście, że tak, tylko trzeba działać szybko i z odpowiednią wiedzą. Rozmaite metalowe narzędzia są szczególnie narażone na działanie niekorzystnych warunków, jak np. wilgoć. Używa się ich do pracy niezależnie od pogody, a także często przechowuje w miejscach zawilgoconych i ciemnych. Jak zatem prawidłowo dbać o narzędzia, by służyły jak najdłużej?
Proces korozji
Proces korozji jest dążeniem metali do przejścia w naturalny dla nich stan utleniony. Metale, do których należy chrom, glin i tytan, charakteryzują się podwyższoną odpornością korozyjną w niektórych środowiskach, z kolei żelazo oraz jego stop żelaza z węglem mają niewielką odporność korozyjną.
Można zauważyć że korozja pojawia się przeważnie na wszelkiego rodzaju niejednorodnościach wewnętrznych metalu (wtrącenia niemetaliczne, wydzielenia, odkształcenia) i zewnętrznych (krawędzie, zarysowania, wgniecenia, resztki zgorzeliny, osady itd.). Natomiast powierzchnie gładkie i jednorodne są zdecydowanie bardziej odporne na ten typ korozji.
Mechaniczne usuwanie rdzy
Niewielki, powierzchowny nalot, w początkowej fazie rozwoju korozji z łatwością można usunąć mechanicznie. To bardzo popularna metoda, która sprawdzi się, gdy narzędzie nie jest mocno skorodowane. Rdzę wystarczy zeskrobać z metalu za pomocą papieru ściernego, drucianej szczotki lub szlifierki.
Dwa pierwsze rozwiązania pozwalają na delikatne usunięcie nalotu. W przypadku, gdy rdza wniknęła nieco głębiej, warto skorzystać ze szlifierki wyposażonej w specjalny osprzęt do szlifowania metalu. Po usunięciu rdzy narzędzia należy przeszlifować papierem ściernym, aby pozbyć się nierówności, a następnie zabezpieczyć specjalnym preparatem hamującym jej rozwój.
Ocet na rdzę
Ocet najlepiej sprawdza się przy stosunkowo niewielkich powierzchniach, te większe możemy namoczyć poprzez pokrycie zardzewiałego miejsca szmatką zwilżoną w occie. Przy silnym zabrudzeniu pozostawiamy przedmiot w octowej kąpieli na kilka godzin. Następnym krokiem jest usunięcie rdzy poprzez szorowanie. Pomocne będą druciaki kuchenne. Szorujemy nimi powierzchnię, aż do całkowitego usunięcia zardzewiałego nalotu. Należy jednak wziąć pod uwagę, iż szczotkowanie może porysować delikatne powierzchnie.
Jak usunąć rdzę sodą?
W celu usunięcia rdzy z wykorzystaniem sody oczyszczonej musimy w pierwszej kolejności przygotować roztwór. W tym celu łączymy sodę oczyszczoną z wodą w takich proporcjach, aby uzyskać konsystencję pasty. Nanosimy ją na czyszczony przedmiot, pokrywając dokładnie skorodowane miejsce i zostawiamy na około 2 godziny.
Po upływie tego czasu przechodzimy do następnego kroku, czyli usuwania rdzy poprzez ścieranie. Wykorzystać możemy tutaj papier ścierny, druciak kuchenny, szczotkę drucianą lub nawet szczoteczkę do zębów – rodzaj wybranego narzędzia zależy od powierzchni, którą będziemy czyścić.
Sok z cytryny
Usuwanie rdzawych nalotów z powierzchni metalowych za pomocą soku z cytryny i soli możemy wykonać na dwa sposoby. Sposób pierwszy polega na przygotowaniu mieszanki z soku z cytryny i soli. Taką miksturę nakładamy na zardzewiałe miejsca i odstawiamy na maksymalnie 2 godziny. Po tym czasie kwas z cytryny odseparuje rdzę od materiału, przez co powinna zejść już po przetarciu samą szmatką. Drugi sposób to posypanie solą rdzy i wcieranie jej połówką cytryny. Kwasek z cytryny odseparuje rdzę, a sól zadziała jak substancja ścierna.
Specjalistyczne preparaty
Profesjonalne preparaty powinny poradzić sobie z procesem korozji, zarówno na jego wczesnym etapie, jak i tym bardziej zaawansowanym. Ich ogromną zaletą jest szybkość działania. Poniżej przyjrzyjmy się kilku gotowym rozwiązaniom:
• Na rynku dostępnych jest wiele rozmaitych odrdzewiaczy np. do metalu stali i żeliwa, do zbiorników paliwa. Odrdzewiacz skutecznie i szybko wnika w tlenki oraz wodorotlenki żelaza roztwarzając produkty korozji. Proces rdzewienia jest procesem nieodwracalnym, zachodzący proces utleniania wytwarza w następstwie reakcji stechiometrycznej tlenki oraz wodorotlenki żelaza, które trwale oraz nieodwracalnie niszczą strukturę metalu. Odrdzewiacz działa na zasadzie selektywności stechiometrycznej. Selektywność polega na roztwarzaniu wyłącznie produktów korozji, nie naruszając przy procesach odrdzewiania stali i żeliwa.
Odrdzewiacz dodatkowo odtłuszcza powierzchnie odrdzewiane oraz po procesie odrdzewiania na powierzchni pojawia się rdzochłonna warstwa fosforanowa, która jest reaktywnym podkładem pod farby lub inne zabezpieczenia antykorozyjne.
• WD-40 możesz stosować do różnych metali. Jest gotowym do natychmiastowego użycia środkiem, wysoko cenionym zarówno przez amatorów majsterkowania, jak i profesjonalnych mechaników. Z jego pomocą usuniesz zanieczyszczenia, odkręcisz zapieczone śruby, zlikwidujesz zarysowania z podłogi, a także poluźnisz zawiasy.
To także doskonały środek do usuwania rdzy i zabezpieczania narzędzi przed niszczącym działaniem korozji. Podczas wysychania tworzy na powierzchni urządzenia cienką warstwę, która chroni je przed działaniem wilgoci.
• Do usuwania rdzy, a także zabezpieczania narzędzi przed nią używane są także preparaty z siarczkiem molibdenu. Ich aplikacja nie jest trudna, a działanie skuteczne nawet przy sporej warstwie rdzy. Preparaty z molibdenem wykorzystywane są także do zabezpieczenia narzędzi po zastosowaniu domowych lub chemicznych metod walki z rdzą.
• Podczas odrdzewiania narzędzi często skuteczna okazuje się także nafta i benzyna.
Reasumując...
W momencie, gdy zauważymy rdzę na naszych narzędziach, musimy działać niezwłocznie. Podane sposoby na odrdzewianie są skuteczne, jeśli wykonujemy je dokładnie i wg przyjętych instrukcji. Mamy do dyspozycji zarówno sposoby mechaniczne, jak i domowe na usunięcie mniejszych ognisk rdzy. W przypadkach, gdy rdza jest już zaawansowana pozostają nam już tylko mocne środki chemiczne.
Należy pamiętać, że po każdej metodzie konieczne jest zabezpieczenie metalu przed powrotem rdzy (np. olejowanie, smarowanie lub położenie aktywnej powłoki).