Najczęściej na naszych domowych roślinach doniczkowych można spotkać wełnowca szklarniowca. Jego wysoka płodność, przenoszenie wirusów roślinnych oraz pokrycie ciała wydzieliną z gruczołów woskowych sprawiają, że są one groźne dla naszych roślin i niezwykle trudne do zwalczenia.
Jak wyglądają wełnowce?
Inwazję wełnowców najłatwiej rozpoznać po tym, że na naszej roślinie, najczęściej na liściach, ale i w kącikach łodyg, pojawiły się małe kłaczki „wełny”. Są to jaja wełnowców, które znajdują się w białym woreczku jajowym, zbudowanym z nitek woskowych, przypominających w wyglądzie strzępki waty (tzw. rosa miodowa). Każda samica wełnowca może złożyć nawet kilkaset jaj. Po ich złożeniu owad pozostaje w przedniej części woreczka.
Dorosły osobnik jest mało ruchliwy, ale jego larwy przemieszczają się znacznie szybciej i to one mogą poważnie zaszkodzić roślinie.
Czy wełnowiec jest groźny dla roślin?
Wełnowce wysysają soki komórkowe z rośliny, co skutkuje z początku żółknięciem liści. Następnie, zaatakowana roślina, w przypadku nawet niewielkiej inwazji, zaczyna zamierać.
Zainfekowana roślina jest zdecydowanie bardziej narażona na choroby grzybowe i atak innych szkodników, dlatego tak ważna jest szybka identyfikacja szkodnika i jak najszybsza reakcja na zagrożenie. Zaatakowaną roślinę należy natychmiast odizolować od pozostałych, aby zapobiec inwazyjnemu przemieszczeniu się szkodników na zdrowe okazy.
Skąd biorą się wełnowce?
Podobnie jak inne szkodniki roślin wełnowce najczęściej przynoszone są wraz z nowo zakupioną sadzonką. Dlatego niezwykle ważne jest, aby roślinom przyglądać się jeszcze w sklepie. Warto sprawdzić spodnią część liści (wełnowce bardzo często kryją się przy nerwach, szczególnie przy głównym). Najlepiej jest też rozchylać łodygi i sprawdzić ich stan u podstawy. Co ważne, ze względu na to, że lepka rosa pojawiająca się podczas żerowania wełnowców, jest idealna do rozwoju grzybów, warto zwrócić uwagę, czy na liściach pojawiły się czarne plamy będące oznaką choroby grzybiczej.
Jakie są sprzyjające warunki dla wełnowców?
Najczęściej występowanie wełnowców spowodowane jest sprzyjającymi warunkami do ich szybkiego rozwoju, czyli połączeniem wysokiej temperatury i niskiej wilgotności powietrza. Takie warunki panują w naszych mieszkaniach najczęściej zimą, gdy korzystamy z centralnego ogrzewania. Rozwojowi wełnowców w warunkach domowych można zapobiegać, zraszając często rośliny.
Jakie rośliny "lubią" wełnowce?
Szkodniki te nie są niestety zbyt wybredne i mogą zaatakować wszystkie z naszych roślin doniczkowych. Mają jednak swoje ulubione gatunki. Bardzo często atakują rośliny zielone, które w okresie zimy powinny być zimowane, czyli przeniesione do chłodniejszych pomieszczeń.
Problem z wełnowcami może dotyczyć wielu gatunków roślin, jednak najczęściej atakowane są: storczyki, kaktusy, fikusy, krotony, fiołki afrykańskie, hoje, kamelie, draceny, a także cytrusy.
Domowe sposoby walki z wełnowcami
Dobrym, domowym sposobem jest przetarcie lub spryskiwanie zaatakowanej przez wełnowce rośliny mieszaniną wody z płynem do mycia naczyń oraz alkoholem – na jedną szklankę wody przypada łyżka stołowa płynu i alkoholu.
Koniecznie należy jednak pamiętać, by mikstura ta nie dostała się do gleby, w której rośnie nasza roślina. Zabieg powtarzamy co 2-3 dni, pamiętając o tym, by po każdym zastosowaniu roztworu dokładnie wypłukać roślinę czystą wodą.
Możemy także spróbować usunąć owady z liści, przecierając je szmatką nasączoną alkoholem albo szarym mydłem.
Środki chemiczne na wełnowce
W sklepach ogrodniczych znajdziemy wiele preparatów przeznaczonych do zwalczania szkodników roślin, w tym również wełnowców. Dostępne są one w formie pałeczek, aerozoli czy środków wymagających rozcieńczenia wodą.
Należy stosować je regularnie, mniej więcej raz na 7-10 dni, uważając, by nie miały kontaktu z innymi, zdrowymi roślinami.
Metoda biologiczna do walki z wełnowcami
Metoda ta sprawdzi się w szklarniach, a nie w warunkach domowych, ponieważ polega na wykorzystaniu naturalnych wrogów wełnowców – błonkówki i biedronki wełnowcowej. Owady te żywią się wełnowcami w każdej fazie ich rozwoju, jajami, larwami, jak i dorosłymi osobnikami.
Zapobieganie pojawieniu się wełnowców
Warto dodać, że aby uniknąć długotrwałej czasem walki z wełnowcami, możemy zapobiegać ich pojawieniu się. Należy zwrócić uwagę przede wszystkim na sterylność podłoża i doniczek, w których hodujemy rośliny, a także na zapewnienie im optymalnych warunków do wzrostu. Rośliny silne, zdrowe i zadbane rzadziej ulegają porażeniom przez choroby i atakom szkodników, a także lepiej znoszą ich ewentualną obecność.