Kalatea (Calathea) to przepiękna, egzotyczna roślina ozdobna należąca do rodziny marantowatych (Marantaceae). Wyróżnia się niezwykle dekoracyjnymi liśćmi z malowniczym, paskowanym wzorem.
Najczęstsze choroby
Calathea jest rośliną zazwyczaj odporną na choroby, ale nieodpowiednia pielęgnacja lub źle dobrane stanowisko szybko i negatywnie wpłyną na jej kondycję, czego efektem mogą być poniższe typowe objawy. Niska temperatura, suche powietrze lub przeciąg mogą powodować zwijanie się i więdnięcie liści. Zbytnie nasłonecznienie lub brak składników odżywczych może przekładać się na wyblaknięcie liści, które znacznie będą różnić się kolorem od zdrowych liści kalatei. Co więcej, długie nasłonecznienie może dodatkowo powodować efekt pooparzeniowy w postaci owalnych plam.
Brązowienie i zasychanie brzegów liści jest typowym objawem zbytniego przesuszenia kalatei (lub zbyt suchego powietrza). W odróżnieniu od przesuszenia, nadmierne podlewanie, skutkuje na początkowym etapie, żółknięciem liści. Kalateę może w takiej sytuacji zaatakować szara pleśń. Najwcześniej widać to na brzegach najmłodszych, jeszcze zwiniętych liści, na których pojawiają się brązowawe plamy. Nadmierne podlewanie sprzyja rozwojowi chorób grzybowych m.in. zgniliźnie korzeni i pędu. W takim przypadku roślina jest już zazwyczaj nie do odratowania.
Fuzaryjna zgnilizna korzeni i pędu
Ta choroba kalatei objawia się w postaci gnijących korzeni i podstaw ogonków liściowych. Liście masowo więdną, brązowieją i zasychają. Chore rośliny charakteryzują się spowolnionym przyrostem. Rozwojowi choroby sprzyja nadmiernie wilgotne podłoże i temperatura powietrza powyżej 20°C. W celu zatrzymania postępu choroby należy zastosować środek Topsin M 500 SC (rozcieńczamy 1 ml/1 l wody) w dawce 50 ml wodnego roztworu na doniczkę o średnicy 10 cm. Żeby nie dopuścić do rozwoju choroby należy unikać nadmiernego podlewania kalatei. Podczas zraszania nie opryskujemy bezpośrednio liści, ale rozpylamy wodę w powietrzu.
Fuzaryjna zgnilizna liści
Po obu stronach brzegów liści kalatei pojawiają się brązowe, okrągłe, wodniste plamy, otoczone żółtą obwódką. Przy ograniczeniu wilgotności powietrza, plamy zazwyczaj szybko zasychają. W celu zminimalizowania ryzyka pojawienia się choroby, należy podlewać kalateę bezpośrednio do podłoża. Gdy pojawią się pierwsze objawy, usuwamy wszystkie chore liście, a następnie opryskujemy roślinę preparatem Topsin M 500 SC (1 ml/1 l wody).
Zwalczanie przędziorka
Najczęściej kalateę atakuje przędziorek. Pojawia się wtedy, kiedy jest zbyt mała wilgotność powietrza. Objawy żerowania przędziorka to matowiejące liście i delikatna pajęczynka na ich spodzie. Dodatkowo, w wyniku ataku przędziorka liście kalatei tracą kolor, stają się szare, matowe, często pojawiają się na nich żółte plamki. Liście mogą się też zwijać do dołu i zasychać od brzegów.
Przy małej liczebności przędziorków może wystarczyć przemywanie liści letnią wodą z dodatkiem kilku kropli płynu do mycia naczyń lub oprysk z wyciągu czosnku i cebuli. Ekologicznym sposobem zwalczania przędziorka jest wykorzystanie jego naturalnego wroga – dobroczynka kalifornijskiego. Można także wykonać oprysk chemiczny środkiem z grupy akarycydów np. Floramite, Karate Zeon 050 CS.
Pojawieniu się przędziorków sprzyja okres grzewczy, kiedy zmniejsza się wilgotność powietrza w mieszkaniu. Warto więc zadbać zawczasu o zwiększenie wilgotności – systematyczne zraszać rośliny, ustawić w pobliżu nawilżacze i ustawić rośliny w grupach, co pomoże im wytworzyć odpowiedni mikroklimat.
Mechaniczne usuwanie tarczników
Suche powietrze i wysoka temperatura sprzyja również rozwojowi tarczników, które mogą pojawić się na pędach i liściach. Tarczniki usuwa się mechanicznie, czyszcząc pędy wilgotną ściereczką nasączoną denaturatem lub roztworem wody i szarego mydła, uważając, aby larwy znajdujące się pod tarczkami nie zostały rozprowadzone po całej roślinie. W ostateczności należy zrobić oprysk odpowiednim insektycydem.