Ceniony w lecznictwie mniszek lekarski potocznie bywa nazywany dmuchawcem i błędnie mleczem. Pozornie podobne do siebie rośliny są wciąż często mylone.
Nazwy
Z botanicznego punktu widzenia te nazwy nie są tożsame. Termin “mlecz” zarezerwowany jest bowiem dla roślin z rodzaju Sonchus, które tak jak mniszek należą do rodziny astrowatych (Asteraceae) i są do niego dosyć podobne pod względem morfologicznym.
4 gatunki mleczy
W Polsce występują 4 gatunki mleczy: mlecz polny (Sonchus arvensis), mlecz zwyczajny (Sonchus oleraceus), mlecz kolczasty (Sonchus asper) i mlecz błotny (Sonchus palustrus). Główną różnicą pomiędzy tymi gatunkami jest jednak fakt, że tylko mniszek lekarski jest zaliczany do roślin leczniczych.
Działanie mniszka lekarskiego
Wyciąg z korzenia mniszka lub korzenia wraz z zielem pobudza wytwarzanie żółci w wyniku bezpośredniego pobudzenia czynności wątroby. Wpływa również żółciopędnie poprzez zmniejszenie napięcia mięśni gładkich, co przekłada się na mniejszy opór w drogach żółciowych. Zwiększa wydzielanie soku żołądkowego i stymuluje diurezę (działanie moczopędne). Dzięki zawartości związków fenolowych pochodzenia roślinnego ma właściwości antyoksydacyjne. Stosowany zewnętrznie działa przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo, a także regulująco na skórę, dlatego ekstrakt z mniszka stosowany jest również w kosmetyce. Ponadto, badania naukowe sugerują jego aktywność probiotyczną (dzięki zawartości inuliny) oraz poprawiającą profil lipidowy – obniżając poziom cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL i triglicerydów.
Mniszek lekarski
Jadalny mniszek lekarski ma kilka łodyg pozbawionych liści, wyrastających z jednego miejsca blisko ziemi i zakończonych jednym kwiatem.
Mlecz polny
Mlecz polny to roślina niejadalna. Ma jedną grubą łodygę, rozdzielającą się na boczne, pokryte listkami pędy z kilkoma kwiatami.