Jak dotyk działa na rośliny?

Gdy jesteśmy dotykani, gdy marzniemy lub się oparzymy, aktywizują się nasze receptory czuciowe. Przekazują za pomocą nerwów sygnały do mózgu, który wyzwala konkretne emocje, np. ból czy rozkosz. Rośliny też odczuwają bodźce fizyczne i potrafią na nie odpowiednio reagować, modyfikując swój rozwój tak, by jak najlepiej przystosować się do otaczającego środowiska.

Ten swoisty roślinny zmysł dotyku bywa niezwykle czuły, nawet dziesięć razy bardziej niż u ludzi. Na przykład pnącze harbuźnika kolczastego, rośliny z rodziny dyniowatych, wyczuwa nić ważącą ledwie pół grama, podczas gdy my reagujemy dopiero na ciężar dwóch gramów.

Doskonałym odbiorcą impulsów jest mięsożerna muchołówka. Zamyka się, jeśli zostaną poruszone przynajmniej dwa włoski w ciągu 20 sekund – wyzwala się wówczas impuls elektryczny, po którym następuje zamknięcie pułapki. To daje gwarancję roślinie, że ofiara ma optymalną wielkość i nie uda jej się wydostać. Dzięki temu muchołówka nie traci energii i nie zamyka się na próżno pod wpływem nieistotnego dla niej bodźca. Lecz skąd bierze się ten ruch, skoro nie ma mięśni?

Odpowiedzi udzieliły studia nad mimozą wstydliwą, której liście w ciągu sekundy zwijają się i wiotczeją pod wpływem dotyku. Wyzwala się wówczas sygnał elektryczny, który działa na grupę komórek zwanych poduszeczkami – znajdują się one u podstawy liści i działają jak hydrauliczne minipompy, unoszące liście.